“Başarı esnek ve çok boyutlu bir strateji gerektirir”
CEO’lar rekabetçi kalmak istiyorsa yöneticilerinin düşünceli, analitik, dünyevi, işbirlikçi ve eylem odaklı olmasına değer veren bir organizasyon kültürü geliştirmeye dikkat etmelidir.
2023 McKinsey CEO Mükemmellik Araştırması’na göre dünyanın önde gelen CEO’ları günümüzün en baskın iş konularının dijital teknolojiler, jeopolitik ve ekonomi olduğuna inanıyor. Liderler yalnızca yönetimsel ve ticari zorluklarla değil aynı zamanda jeopolitik, sosyal ve çevresel engellerle de karşı karşıyadır.
Liderlerin bu zorluklara verdiği yanıtlar kuruluşlarının başarısını belirler. Çağımızın en etkili düşünürlerinden biri olan McGill Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Henry Mintzberg, 20’den fazla kitabıyla yönetim, strateji ve organizasyon yapısı üzerine derinlemesine çalışmalar üretmiştir. “Yöneticiler MBA Değildir”, “Stratejik Planlamanın Yükselişi ve Düşüşü” ve “Yönetim Üzerine Mintzberg” gibi çalışmaları yönetim teorisini dönüştürdü.
Mintzberg’in “strateji planlama okulları” teorisi ve “5P” strateji modeli gibi yenilikçi yaklaşımları iş dünyasında ve akademik çevrelerde geniş çapta kabul gördü. Mintzberg, son kitabı “Organizasyonları Anlamak…
Son olarak!” diyerek programların nasıl çalıştığına ve etkili yönetimin nasıl sağlanabileceğine odaklanıyor. Programların çeşitliliğini ve toplum üzerindeki etkilerini ele alan Prof. Mintzberg, sorularımızı şöyle yanıtladı:
Organizasyonların karmaşık dünyasında yönetim nasıl şekillenmeli?
Günümüzün en büyük yanılgılarından biri yönetimin kolay bir planlama süreci olduğu düşüncesidir. Düzenlemelerin karmaşık dünyasında yönetim yalnızca planlama sürecinden oluşamaz. Etkili yönetim, çok yönlü düşünmeyi ve çeşitlilik gösteren ve sürekli değişen bir dünyada dinamik pazar koşullarına hızlı adaptasyonu gerektirir.
Geleneksel yönetim anlayışlarının dışına çıkmalı ve daima yenilikçi yaklaşımlar geliştirmeliyiz. Teknolojik gelişmeler ve küresel trendler pazarların ve müşteri beklentilerinin sürekli değişmesine neden oluyor. Bu durum yöneticilerin sürekli öğrenme ve gelişme içinde olmalarını gerektirmektedir. Yönetişim çok katmanlı bir süreçtir. Operasyonel verimliliği sağlarken çalışan motivasyonunu ve iş memnuniyetini artırmak için gerekli koşulları yaratmak yöneticinin sorumluluğundadır.
Stratejik düşünme, yalnızca uzun vadeli planlar yapmak değil, aynı zamanda organizasyon içindeki kişilerin ve süreçlerin bütünlüğünü korumak anlamına da gelir. Başarıya giden yol esnek ve çok boyutlu bir strateji gerektirir. Özellikle değişim ve belirsizlik zamanlarında yöneticilerin hem proaktif hem de reaktif olmaları önemlidir.
Günümüzde yöneticilerin karşılaştığı temel zorluklar nelerdir?
Sürekli değişen ve gelişen dünyaya uyum sağlama yeteneğini sürdürmek en değerli zorluktur. Yenilik ve teknolojik gelişmeler iş dünyasının yapısını ve rekabet koşullarını hızla değiştiriyor. Bu değişimler yöneticilerin sadece mevcut duruma uyum sağlamasını değil aynı zamanda geleceği öngörerek proaktif kararlar almasını da gerektirmektedir.
Yöneticilerin karşılaştığı bir diğer önemli zorluk ise küresel ve yerel düzeyde artan sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk beklentileridir. Yöneticilerin farklı kültürel ve coğrafi bağlamlarda etkili olabilmeleri için geniş bir bakış açısına ve kültürlerarası iletişim becerilerine sahip olmaları gerekir.
Bu bağlamda yöneticilerin çok boyutlu düşünme yeteneği, esneklik ve çeviklik, grubu motive etme ve yönlendirme, daima öğrenme ve kendini geliştirme gibi becerileri hayati önem taşımaktadır. Yöneticilerin yeni teknolojileri anlamaları ve şirketlerinin stratejilerini, iş süreçlerini ve çalışan yeteneklerini buna göre şekillendirmeleri gerekiyor. Bu hem rekabet avantajı elde etmek hem de sürekli değişen dünyada başarılı olmak için gereklidir.
Modern iş dünyasında yönetim ve liderlik eğilimleri nelerdir?
Geleceğin yönetim ve liderlik yaklaşımının katılımcılık ve şeffaflığın ötesinde teknoloji ve insani değerlerin bütünleştirilmesine dayanacağını düşünüyorum.
Teknolojinin sağladığı fırsatlar sayesinde karar alma süreçleri daha hızlı ve verimli hale gelecek, aynı zamanda daha geniş katılım ve çeşitliliğe de olanak tanıyacak. Yapay zeka ve veri analitiği gibi araçlar karar alma süreçlerini daha bilinçli ve objektif hale getirecek ancak aynı zamanda insan odaklı yaklaşımın ve etik değerlerin değeri de artacak.
Çalışanların refahı ve iş-yaşam istikrarı, gelecekteki yönetim ve liderliğin merkezinde yer alacaktır. Geleceğin yönetim ve liderlik yaklaşımı, teknoloji ve insani değerlerin istikrarlı bir biçimde birleştiği, daha katılımcı, şeffaf ve sürdürülebilir bir yaklaşım üzerine inşa edilecektir.
Yeniden düzenleme hataları
“HP CEO’su Leo Apotheker’in 2011 yılında aldığı radikal kararlar şirketin tarihini ve kültürünü göz ardı ediyordu. HP’nin faaliyetlerine ilişkin kararlar büyük şaşkınlık yarattı. Yeni üst yönetim ekibinin kültüre aşina olmaması, şirketi ölçüm odaklı bir yaklaşıma yöneltti.
Bu ani değişiklikler şirketin fiyatını düşürdü ve pazardaki prestijini zayıflattı. Bu kararlar daha sonra HP’nin CEO’su olacak olan Meg Whitman tarafından tersine çevrildi. Ayrıca üst düzey yöneticilerin şirket içinde yer değiştirmesi organizasyonel dalgalanmalara yol açarak şirketin istikrarını ve faaliyetlerini olumsuz yönde etkileyebilir.
General Motors’un tarihinin bazı dönemlerinin her zaman üst düzey yönetim değişiklikleri ve organizasyonel dalgalanmalarla dolu olduğunu gözlemleyebiliriz. 1990’ların başında GM’nin CEO’su Roger B. Smith, şirketi yeniden yapılandırmak için büyük çaba harcadı ve bir dizi alt marka ve iş birimini sattı. veya kapattı. Bu dönemde sürekli üst düzey yönetim değişiklikleri yaşandı. Bu da şirketin istikrarını ve faaliyetlerini olumsuz etkiledi.”
“Değişime uyum sağlayabilmek çok önemli”
Başarılı liderlerin en değerli özellikleri değişime uyum sağlama ve her zaman yenilik yapma yeteneğidir. Apple gibi şirketler her zaman yenilik yaparak ve ihtiyaçları öngörerek lider konumlarını koruyorlar. Sadece pazara cevap vermekle kalmıyor, yeni talepler yaratıp pazarın tarafını da belirliyorlar. Başkanların karar alma süreçlerinde analitik düşünceyi ve sezgisel anlayışı tutarlı bir şekilde kullanabilmeleri gerekir.
